FEMALE HORMONES IN SALIVA
FEAMLE HORMONES IN SALIVA
Test for measuring adrenal function and the body's ability to handle stress
The following six hormones can be measured: DHEA, free testosterone, progesterone and three different forms of estrogen (estrone, estradiol, estriol).
The amounts of these hormones measured in the saliva are a good reflection of the amounts available for the tissues and organs. If the measured amounts of hormones are lower or higher than the average amounts of hormones, complaints may arise. Complaints can also arise if the balance or ratio between the different hormones is disturbed. The levels of hormones in saliva show a good correlation with the levels in blood (plasma) .1.2.6
DHEA
DHEA is een afkorting van het hormoon dehydroepiandrosteron. Dit hormoon speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling van de secondaire mannelijke geslachtskenmerken zoals een lagere stem, spierontwikkeling enz. Ook is het een “bouwsteen” en wordt gebruikt voor de aanmaak van andere mannelijke hormonen zoals testosteron en androsteendion. Ook vrouwen bezitten het hormoon DHEA. Ook hier is het een “bouwsteen” en wordt gebruikt voor het aanmaken van het vrouwelijke hormoon oestrogeen.
De belangrijkste organen waar het DHEA wordt aangemaakt zijn de bijnieren. Daarnaast worden kleine hoeveelheden in de eierstokken aangemaakt. Net als alle andere hormonen staat de productie van DHEA onder controle. Het ACTH, het adrenocorticotroop hormoon, controleert de productie van DHEA.
TESTOSTERON
Ook het testosteron wordt tot de mannelijke geslachtshormonen gerekend en komt net als het DHEA voor bij zowel mannen als vrouwen. De bijnieren zijn bij de vrouw de belangrijkste organen waar het testosteron wordt aangemaakt. Daarnaast worden kleine hoeveelheden in de eierstokken aangemaakt. Ook het testosteron is weer een bouwsteen om ander hormonen van te maken. Testosteron wordt gebruikt voor de omzetting in oestradiol, het vrouwelijke geslachtshormoon. Meer dan 98% van het testosteron dat in het bloed zit is gebonden aan de eiwitten albumine en SHBG (seks hormoon bindend globuline). Dit gebonden hormoon is niet biologisch actief. Het actieve hormoon is het vrije testosteron. Met de speekseltest wordt alleen het vrije actieve hormoon gemeten.
Oestron, oestradiol, oestriol en progesteron
Oestron, oestradiol en oestriol maken deel uit van de groep hormonen die bekend zijn onder de naam oestrogenen. Het oestradiol is het belangrijkste vrouwelijke geslachtshormoon dat wordt aangemaakt in de eierstokken. Het is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de uiterlijke vrouwelijke geslachtskenmerken zoals de borstvorming en vetverdeling. De menstruatiecyclus en de ontwikkeling en rijping van de baarmoederwand zijn het resultaat van de samenwerking van het oestradiol en progesteron. Ook de botgroei en botstructuur van zowel vrouwen als mannen is afhankelijk van de hoeveelheid oestradiol.
Oestradiol wordt voornamelijk aangemaakt door de rijpende eicellen (de follikels) in de eierstokken. Bij vrouwen na de overgang (en bij mannen) is het vetweefsel de belangrijkste plaats waar de oestrogenen wordt aangemaakt. In tegenstelling tot het oestradiol wordt oestron voornamelijk in het vetweefsel aangemaakt. Daarnaast kan het oestron ook in oestradiol worden omgezet.
Het progesteron is een hormoon dat in de eierstokken wordt aangemaakt. Tijdens de zwangerschap wordt het hormoon voornamelijk door de placenta aangemaakt.
De betekenis van de gemeten hoeveelheden van de afzonderlijke hormonen is voor oestron, oestradiol, oestriol en progesteron sterk afhankelijk van een aantal factoren. Enkele hiervan zijn het functioneren van de cyclus en op welk moment tijdens de cyclus het speeksel is verzameld. Is het ovulatieproces nog actief of is dit al gestopt. Bovendien gelden voor vrouwen die een hormoonsuppletietherapie volgen, weer andere referentiewaarden.
When is it meaningful to determine cortisol and DHEA-S saliva?
- Anorexia
- Depression
- Menstrual complaints (cortisol is formed from progesterone and with increased cortisol (stress) this conversion will take place more rapidly, which may have an effect on the progesterone level. DHEA is the precursor of estrone and estradiol).
- (Chronic) Fatigue / Exhaustion / Overstrain / Burn out.
- Overweight
- Schizophrenia
- Problems with sugar metabolism (including hypoglycaemia)
- thyroid function and lead to hypothyroidism)
- (Chronic) Stress
- Investigating the effect of a therapy aimed at correcting the cortisol (and / or DHEA) level.
LITERATURE:
1.
Vining R.F. et al. Salivary cortisol: a better measure of adrenal cortical function than serum cortisol. Ann Clin Biochem 20:329, 1983.
2. Reid J.D. et al. The relationship of serum and salivary cortisol in a sample of healthy elderly. J. Gerontol. 47:176, 1992.
3. Born J et al. Night-time plasma cortisol secretion is associated with specific sleep stages. Bio Psychiat. 21:p.1415 1986.
4. Barnes BO et al.. Hypothyroidism: the unsuspected illness. P 206-207. Harper and Row Pub NY 1976.
5. Hiemke C et al. Circadian variations in antigen-specific proliferation of human T lymfocytes and correlation to cortisol production. Psychoneuroendocrin. 20: 335, 1994.
6. Lac G et al. Steroïd assays in saliva: a methodto detect plasmatic contaminations. Archiv. Int. Physiol. Biochem. Biophy. 101:p.257, 1993.